"Rivets for dummies"
Rivetteertang (poptang)
Specificaties
Rivetdiameter
Dubbele werking van een rivet
Rivetlengte en griplengte
Enkele concrete voorbeelden van het rivetteren van hoek- of insteekprofielen
Welke rivetten heb je nodig (overzichtstabel) voor de bouw van jouw flightcase?
"Rivets for dummies"
Eerst even voor de lezers onder ons die nog nooit met rivetten gewerkt hebben. Dit is eventjes wat uitleg die valt onder de noemer "rivetten voor dummies". En dat is zeker niet pejoratief bedoeld. Het is voor alles een eerste keer, dus ooit zal iedereen die ooit een flightcase gebouwd heeft, wel eens voor de eerste keer een rivet gebruikt hebben. En zal zich daarbij afgevraagd hebben hoe een rivet eigenlijk werkt. Vandaar deze uitleg.
Op deze foto zie je twee rivetten, in 2 verschillende toestanden. De bovenste is een ongebruikte rivet. Je hebt een rivetteertang nodig om een rivet te plaatsen. Als je met de rivetteertang (ook wel poptang genoemd) de rivet aanspant, dan wordt deze korter en dikker, zoals de onderste op de foto. Als je dan nog harder aanspant, dan gaat uiteindelijk de lange, smalle pin van de rivet (op de foto het rechter gedeelte van de rivetten) afbreken. Die pinnetjes kan je na gebruik dan gewoon weggooien bij je metaalafval.
Rivetteertang (poptang)
In onze webshop verkopen we 2 soorten manuele rivetteertangen: een kleine die je met één hand kan bedienen en een grote waarvoor je 2 handen nodig hebt. Voor de kleine heb je echt behoorlijk wat spieren in je hand nodig. De grote werkt een pak makkelijker (omdat de hefboom veel groter is), maar die is natuurlijk wat duurder.
Professionelen gebruiken vaak pneumatische rivetteertangen. Die zijn nog een pak duurder. Zij werken op luchtdruk. Daarvoor heb je dan ook een compressor nodig om deze op aan te sluiten.
Specificaties
Als je een flightcase wilt bouwen en als je met rivetten gaat werken, dan is het aangewezen dat je het onderscheid begrijpt tussen enerzijds de lengte en anderzijds de griplengte van een rivet.
Als voorbeeld nemen we eventjes 2 verschillende soorten rivetten voor houten panelen uit het assortiment van Flightcase-brico.com, met de bijhorende specificaties:
- Rivet van 4,8 mm x 19,5mm
- Diameter: 4,8 mm
- Lengte: 19,5 mm
- Griplengte: 8,5 mm - 16 mm
- Rivet van 4,0 mm x 9,5 mm
- Diameter: 4,0 mm
- Lengte: 9,5 mm
- Griplengte: 1 mm - 6 mm
Rivetdiameter
De diameter van de rivet die je wenst te gebruiken, bepaalt de diameter van het boortje waarmee je het gat moet boren voor die rivet. Daarom verkopen we bij Flightcase-brico.com zowel boortjes van 4,2 mm als van 5,0 mm.
Voor rivetten van diameter 4,0 ga je voorboren met een boortje van 4,2 mm. Voor rivetten van diameter 4,8 mm ga je voorboren met een boortje van 5,0 mm. Merk op dat het boortje telkens 0,2 mm breder is van diameter dan de rivet. Dat is voornamelijk omdat we de rivet vlotjes en zonder al te veel weerstand in het gat zouden kunnen duwen. Voor houten panelen maakt dat trouwens niet zoveel uit. Maar aangezien we bij flightcasebouw vaak door metaal gaan, is het wel belangrijker om toch een klein beetje speling te hebben.
Dubbele werking van een rivet
Voor het vervolg is het belangrijk om te begrijpen dat onze rivetten een dubbele werking hebben. Nadat je het gat geboord hebt, steek je de rivet erin. Dan span je de rivet aan met een rivetteertang. Dat zorgt ervoor dat je het pinnetje uit de rivet trekt. Maar ook dat de rivet korter (qua lengte) én dikker (qua diameter) wordt.
De dubbele werking van een rivet is als volgt:
 |
Deel 1 van de werking De rivet klemt zich vast in het gat zelf: doordat de rivet korter én dikker wordt, klemt deze zich sowieso vast op de zijwanden van het geboorde gat. |
 |
Deel 2 van de werking De rivet grijpt zich vast langs de achterkant van het plaatmateriaal: indien het plaatmateriaal niet te dik is (of beter gezegd: indien de griplengte van de rivet groot genoeg is), dan kan de rivet zich dikker maken en een bolletje vormen achter het plaatmateriaal. |
Rivetlengte en griplengte
De lengte van de rivet bepaalt hoe diep je het geboord gat moet zijn om de rivet te kunnen plaatsen. De griplengte van de rivet bepaalt of de rivet zich ook langs de achterkant zal vastzetten (deel 2 van de werking) en daar een bolletje zal vormen.
Houten plaatmateriaal
Als je werkt met het standaard berkenmultiplex flightcase hout van Flightcase-brico.com, dan volstaat overigens deel 1 van de werking van een rivet in de meeste gevallen. Dit plaatmateriaal is van zichzelf stevig en vast genoeg, waardoor deel 2 van de werking van de rivet niet nodig is voor de meeste toepassingen.
Een uitzondering kan de bevestiging van inbouw handgrepen zijn. Omdat bij zware kisten de krachten op de rivetten van inbouw handgrepen erg groot worden, kan het aangewezen zijn om te zorgen dat je daar wel gebruik maakt van deel 2 van de werking van de rivet. Je moet dus zorgen dat je rivetten gebruikt met een griplengte die gelijk is of groter is dan de totale dikte van het te overbruggen materiaal (handgreep + plaatdikte + ringplaatje).
De grote inbouw handgreep bestaat uit 3 mm dik materiaal. Het standaard flightcase hout is 10 mm dik. Het ringplaatje is 1 mm dik. De totale te overbruggen dikte is dus 14 mm. Indien we deel 2 van de werking willen toepassen (wat we dus zeker willen als we het ringplaatje willen gebruiken), dan hebben we een rivet nodig met een griplengte van minstens 14 mm. Van de bovenstaande 2 rivetten uit ons voorbeeld is de rivet van 4,8 mm x 19,5 mm dus voldoen, want die heeft een griplengte van 8,5 mm tot 16 mm.
Kunststof plaatmateriaal
Bij het gebruik van onze kunststof sandwich panelen, is het een ander verhaal. Daar is er geen materiaal voor deel 1 van de werking van de rivet. Zo'n kunststof flightcase plaat bestaat immers uit een voorkant en een achterkant, maar is voor de rest grotendeels hol vanbinnen.
De kortste rivetten gaan daarom meestal volstaan voor kunststof, omdat de rivet zich dan achter de buitenste plaat (van de 2 sandwich platen) zal vastzetten (enkel deel 2 van de werking van de rivet, niet deel 1 van de werking van de rivet).
Ook hier weerom: wil je toch een sterkere verbinding, dan kan je langere rivetten gebruiken. Als de griplengte voldoende is, dan kan je volledig doorboren en zelfs langs de achterkant een ringetje (rondelletje) over de rivet steken voordat je de rivet vastzet. Dan kan de rivet zich achter dat ringetje vastgrijpen.
Omdat de "holle" kunststof panelen minder solide zijn dan hout, hebben we in ons assortiment rivetten speciaal voor kunststof. Deze gaan reeds sneller (lees: reeds bij kleinere weerstand) afbreken bij montage dan de rivetten voor hout. Dit om te vermijden dat de rivet het kunststof plaatmateriaal volledig gaat samendrukken. Let er dus wel op dat je de juiste rivet kiest voor de juiste toepassing.
Enkele concrete voorbeelden van het rivetteren van hoek- of insteekprofielen
Welke rivetten heb je nodig (overzichtstabel) voor de bouw van jouw flightcase?